Op 30 december 2024 verscheen in NRC een artikel over de lastige positie van kunststof recyclers in Nederland. De Nederlandse plasticrecyclingsector kende in 2024 een golf van faillissementen, met zeven omgevallen bedrijven, waaronder onder meer Umincorp en Stiphout Plastics. Nederlandse recyclers hebben het moeilijk: gerecycled plastic kan vaak niet concurreren met goedkoop fossiel plastic. De NRK maakt zich grote zorgen over de situatie van een aantal recyclingbedrijven. Deze bedrijven zijn onmisbaar op weg naar een circulaire economie.
Een sector onder druk
De sector omvat tientallen bedrijven, van grote spelers tot innovatieve nichespelers. Veel bedrijven kampen met stilstaande machines en onverkochte voorraden gerecycled plastic. Een belangrijke oorzaak ligt in de wereldwijde plasticmarkt, waar Aziatische megafabrieken goedkoop nieuw plastic produceren. Strengere Europese milieueisen en hogere energie- en arbeidskosten maken gerecycled plastic duurder. Hierdoor wordt nog vaak voor fossiele alternatieven gekozen. Een andere oorzaak is afnemende vraag. CBS-cijfers laten zien dat de industrie al meer dan 16 maanden minder produceert en minder productie betekent ook dat er minder grondstof nodig is.
NRK: Veel diversiteit in recycling en de kunststofindustrie
Harold de Graaf, directeur van de Federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie (NRK), wijst in het NRC-artikel op de diversiteit binnen de sector: „Plastic is een heterogene markt. Het plastic uit de bril op mijn neus is heel anders dan van een fles Driehoek-zeep. Bij ons zijn zo’n dertig recyclers lid, bijna geen van hen kun je met elkaar vergelijken.”
Sommige recyclers richten zich op folies, anderen op harde plastics of specifieke sectoren zoals de auto-industrie. Bedrijven met steun van een moederbedrijf of andere inkomstenstromen blijven vaak overeind. Maar duidelijk is: de recyclers van wie het eindproduct duurder is dan fossiel plastic, verkopen minder.
Rol van de overheid
De roep om ondersteuning vanuit de overheid wordt steeds luider. Ook de NRK vroeg recent tijdens een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer om steun voor de onrendabele top. Stimuleer en maak circulaire businesscases mogelijk. Staatssecretaris Chris Jansen van Infrastructuur en Waterstaat wil vooralsnog alleen inzetten op al bestaande maatregelen, zoals het stimuleren van circulaire producten via overheidsinkopen en het vergemakkelijken van financiering. Toch maakt ook de Tweede Kamer zich in toenemende mate zorgen over de positie van Nederlandse recyclers. Zo roept Geert Gabriëls (PvdA-GroenLinks) het kabinet op tot actie „De aanpak schiet tekort. Er is meer nodig na honderden noodkreten.”
Een Kamermeerderheid steunde een motie van Marieke Koekkoek (Volt) om overbruggingsfinanciering te bieden, maar het kabinet heeft hier geen budget voor vrijgemaakt. Wel wordt gewerkt aan een verplichting voor plasticverwerkers om vanaf 2027 gerecycled materiaal te mengen. De NRK vreest dat zonder een Europese verplichting multinationals zullen uitwijken naar landen met lagere eisen, zoals buurlanden van Nederland. Hierover stuurde de NRK eerder al een open brandbrief naar staatssecretaris Chris Jansen.
Toekomst recyclers
De NRK blijft aandacht vragen voor de zorgen van recyclers én verwerkers van kunststof en roept op tot een Europese bijmengverplichting met de inzet van Europees recyclaat. Daarmee worden de Nederlandse kunststofverwerkers en kunststofrecyclers ondersteund. Er ontstaat dan daadwerkelijke vraag naar Nederlands recyclaat. Bovendien worden kunststofproducten uit het buitenland niet aantrekkelijker omdat aan die producten dezelfde recyclaateisen worden gesteld.
Lees hier het volledige artikel van NRC (let op! abonnement vereist)